Chcesz z nami współpracować? Skontaktuj się z nami!

Miedziane żyły w układzie

Czerwonawy metal od dawna związany z codziennością człowieka

Jest niezbędnym mikroelementem diety. Łatwość obróbki sprawiła, że z miedzi wykonywano różne przedmioty użytkowe i dekoracyjne. Z wielu unikalnych cech to właśnie odporność na korozję oraz właściwości antybakteryjne i antypleśniowe sprawiają, że “żyły” układów chłodniczych i klimatyzacyjnych są wykonane z tego kruszcu i jego stopów.

Rury miedziane o małych średnicach są stosowane w wymiennikach ciepła, radiatorach,  instalacjach, wężownicach, chłodziarkach i w różnych innych elementach systemów klimatyzacyjnych i chłodniczych. Rezultatem zastosowania małych przekrojów jest m.in. mniejsze zużycie czynnika chłodniczego, co ma znaczenie ekonomiczne i środowiskowe.

Unikalne właściwości

Zastosowanie miedzi w elementach klimatyzacyjnych wspomaga powstrzymywanie rozwoju pleśni, grzybów i bakterii. Miedź charakteryzuje się wysoką przewodnością cieplną, elektryczną i odpornością na korozję. Jest diamagnetykiem – nie przyciąga jej magnes. Gęstość miedzi to 8,96 g/cm³, przy czym gęstość miedzi chłodniczej oznaczanej Cu-DHP jest przyjmowana jako to 8,94 g/cm³. Znany zielonkawy nalot to patyna – warstwa zasadowego węglanu miedzi, chroniącego dodatkowo przed korozją. W instalacjach chłodniczych powinna być stosowana miedź beztlenowa lub odtleniona. Używane są rury chłodnicze wymiarowane calowo lub metrycznie, okrągłe bez szwu, w odcinkach prostych twarde lub półtwarde albo wyżarzone w kręgach. 

Środowisko nie zawsze przyjazne

Zaleca się stosowanie miedzi z czynnikami chłodniczymi z grup: HFC – należące do f-gazów wodorofluorowęglowodory, w tym R-134a, R-410a, R-407c, R404a; HC, w tym propan R-290 i butan R-600. Nie zaleca się stosowania z amoniakiem R-717. Z uwagi na zjawisko platerowania, należy dobierać do instalacji właściwe oleje i czynniki, co pomoże zapobiec poważnym uszkodzeniom komponentów, przede wszystkim sprężarek chłodniczych.

Miedziane instalacje wbudowane w przegrody budowlane powinny posiadać przejścia zabezpieczające oraz otuliny zabezpieczające przed negatywnym oddziaływaniem materiałów budowlanych – wapna, zaprawy murarskiej i innych – które silnie reagują z miedzią. Rury w wersji handlowej powinny posiadać końce zabezpieczone przed zanieczyszczeniem – z reguły korkiem lub kapturkiem. Celem stosowania otulin jest też unikanie tworzenia się skroplin, oraz ochrona przed poparzeniami ludzi po stronie tłocznej instalacji. Dodatkowo fragmenty instalacji prowadzone na zewnątrz budynków chronione być powinny przez otuliny odporne na czynniki atmosferyczne (antyUV).

Łączenie

W miedzianych instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych stosuje się łączniki z miedzi, brązu i mosiądzu. Łączone są techniką lutowania twardego za pomocą lutów twardych z zawartością srebra (mufy, mufy redukcyjne, kolana, łuki) lub spawania. Na połączenia gwintowe dołącza się do instalacji urządzenia kontrolne i zabezpieczające. Do łączenia stosuje się odpowiednie topniki. Zalecane luty to LCuP6 (fosforowy na bazie miedzi) oraz Lag2P (fosforowy z domieszką srebra 2%). Jest zasadą, że w chłodnictwie i klimatyzacji nie stosuje się lutowania miękkiego i zaprasowywania. Do ekologicznych urządzeń chłodniczych z czynnikiem R744, gdzie występują wysokie ciśnienia do 120 barów, stosuje się złączki miedziane z domieszką żelaza typu CuFe₂P.

Łatwa obróbka, ale uwaga na łączenie

Miedź nadaje się do przeróbki na zimno i na gorąco. Dzięki temu, wykonując instalację chłodniczą lub klimatyzacyjną,  przy pomocy różnych narzędzi ręcznych, można łatwo dopasować właściwe odcinki rurociągów. Należy tu wymienić przecinarki krążkowe, giętarki ręczne i kuszowe, kielicharki, gradowniki i wiele innych, bez których fachowy instalator się nie obejdzie. Istotną kwestią jest połączenie miedzi z innymi metalami z uwagi na różne potencjały elektryczne – co przyspiesza korozję. W połączeniu z miedzią nie koroduje stal nierdzewna. 

Ekologiczny styl

Miedź można poddawać ciągłemu recyklingowi. Bez miedzi nie ma życia, organizmy nie mogą się bez niej prawidłowo rozwijać.


W Polsce, w zakresie projektowania i wykonywania instalacji z miedzi w chłodnictwie i klimatyzacji należy przestrzegać europejskiej dyrektywy ciśnieniowej i odpowiednich przepisów krajowych i norm z tego zakresu.

210929aj